Ασφάλιση προσώπων σε επιχειρήσεις συγγενών

Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για την ασφάλιση προσώπων σε επιχειρήσεις συγγενών. Από τη Β.Καράογλου ΑΕ

Η ασφάλιση προσώπων που συνδέονται με συγγενική σχέση με τον εργοδότη, εξαρτάται από τον βαθμό συγγένειας, το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη νομική μορφή της επιχείρησης:
Συγγενικά πρόσωπα
Συγγενείς Α’ βαθμού συγγένειας εξ αίματος θεωρούνται τα παιδιά προς τους γονείς τους και οι γονείς προς τα παιδιά τους.
Β’ βαθμού εξ αίματος σε ευθεία γραμμή είναι ο παππούς και η γιαγιά προς τα εγγόνια και σε πλάγια γραμμή τα αδέλφια μεταξύ τους.
Οι συγγενείς εξ αίματος του ενός από τους συζύγους είναι συγγενείς εξ αγχιστείας σε σχέση με τον άλλο σύζυγο στην ίδια γραμμή και με τον ίδιο βαθμό. Έτσι ο σύζυγος κόρης (γαμπρός) ή η σύζυγος του γιου (νύμφη), σε σχέση με τον πατέρα της κόρης ή του γιου, είναι συγγενής εξ αίματος Α’ βαθμού σε ευθεία γραμμή. Ο αδελφός του συζύγου σε σχέση με τον έτερο σύζυγο (κουνιάδος ή κουνιάδα του τελευταίου) είναι συγγενής εξ αγχιστείας Β’ βαθμού σε πλάγια γραμμή. Η συγγένεια εξ αγχιστείας εξακολουθεί να υπάρχει και μετά τη λύση ή ακύρωση του γάμου από τον οποίο δημιουργήθηκε.
Οι σύζυγοι μεταξύ τους δεν είναι συγγενείς, όμως σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα οι σύζυγοι έχουν υποχρέωση να συνεισφέρουν από κοινού, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του για την αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας.
Η συγγένεια του προσώπου με τη μητέρα του και τους συγγενείς της συνάγεται από τη γέννηση.
Η συγγένεια με τον πατέρα και τους συγγενείς του συνάγεται από το γάμο της μητέρας με τον πατέρα ή ιδρύεται με την αναγνώριση (εκούσια ή δικαστική).

Είδος παρεχόμενων υπηρεσιών
Ανάλογα με το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών, η εργασία χαρακτηρίζεται εξαρτημένη και κατά συνέπεια υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ή χαρακτηρίζεται ως αμιγής παροχή υπηρεσιών (ελεύθερο επάγγελμα) με ασφάλιση στον ΟΑΕΕ ή στο ΕΤΑΑ.
-Τα μέλη ή οι μέτοχοι οργανισμών, κοινοπραξιών ή κάθε μορφής εταιρειών (πλην ΑΕ) των οποίων ο σκοπός συνιστά δραστηριότητα (ακόμη και αν οι εκπρόσωποι των ανωτέρω νομικών προσώπων είναι συγγενικά πρόσωπα Α’ ή Β’ βαθμού) υπάγονται υποχρεωτικά στον ΟΑΕΕ.
Ωστόσο για όσους ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά μετά την 1-1-1993 («νέοι» ασφαλισμένοι) αν εκτός της δραστηριότητάς τους ως ελεύθερων επαγγελματιών παρέχουν και μισθωτή εργασία με πλήρη ασφάλιση στο ΙΚΑ, έχουν το δικαίωμα επιλογής ασφαλιστικού φορέα.
Αν είναι «παλαιοί» ασφαλισμένοι με παράλληλη ασφάλιση σε δύο φορείς (π.χ. ΙΚΑ & ΟΑΕΕ) εξαιρούνται μόνο από τις εισφορές του κλάδου ασθένειας.
– Τα μέλη των ΕΠΕ και τα μέλη ΔΣ των ΑΕ εφόσον είναι μέτοχοι κατά ποσοστό 3% τουλάχιστον, των οποίων ο σκοπός συνιστά επάγγελμα βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα, ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον ΟΑΕΕ. Εξαιρούνται οι διαχειριστές, εκτός αν ταυτόχρονα είναι και εταίροι της εταιρείας.
– Οι μέτοχοι των ΑΕ των οποίων ο σκοπός είναι η μεταφορά προσώπων ή πραγμάτων με κόμιστρο με αυτοκίνητο Δ.Χ. εφόσον είναι κάτοχοι ονομαστικών μετοχών, ασφαλίζονται στον ΟΑΕΕ ανεξάρτητα αν ασφαλίζονται ή συνταξιοδοτούνται από άλλον φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο.
– Οι ασκούντες τα επαγγέλματα των μηχανικών, δικηγόρων και γιατρών ακόμη και σε επιχειρήσεις οικογενειακού χαρακτήρα, υπάγονται υποχρεωτικά στο ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ ή ΤΑΝ ή ΤΣΑΥ αντίστοιχα).

Ασφάλιση προσώπων που έχουν συγγενική σχέση Α΄ ή Β΄ βαθμού με τον εργοδότη
Σε ό, τι αφορά την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ ή στο ΕΤΑΑ, δεν προκύπτει ζήτημα υπαγωγής ή μη και ως εκ τούτου η ασφάλιση στους οργανισμούς αυτούς είναι υποχρεωτική και αντιστοιχούν σε 25 μέρες / μήνα.
Θέμα υπαγωγής ή μη στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τίθεται μόνο για την παροχή εξαρτημένης εργασίας σε ατομικές επιχειρήσεις στις οποίες ο μισθωτός έχει συγγενική σχέση με τον εργοδότη. Η ασφάλιση του μισθωτού στην περίπτωση αυτή κρίνεται μεν υποχρεωτική, όχι όμως και αυτοδίκαιη.
Αυτοδίκαιη ασφάλιση σημαίνει ότι το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ δεν μπορεί από μόνο του να ασφαλίσει το συγγενικό πρόσωπο του εργοδότη, αλλά χρειάζεται και τη δήλωση του ίδιου του εργοδότη ή του ασφαλισμένου για να κάνει έναρξη και λήξη της ασφάλισης.
Η αναγγελία έναρξης και λήξης της απασχόλησης γίνεται εκτός από το «ΕΡΓΑΝΗ» και στο αρμόδιο ΙΚΑ.

– Ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
Ο αριθμός των ημερών ασφάλισης κάθε μήνα, εκτός των μηνών έναρξης και διακοπής της απασχόλησης, προσδιορίζονται υποχρεωτικά σε 25, ανεξάρτητα από τη διάρκεια της πραγματικής απασχόλησης στον συγκεκριμένο μήνα, εκτός αν αποδεδειγμένα μεσολαβήσει ασθένεια ή γενικότερα ανυπαίτια αδυναμία απασχόλησης. Ανεξάρτητα από την πραγματική διάρκεια της ημερήσιας απασχόλησης, αναγνωρίζονται 1 μέρα ασφάλισης για κάθε μέρα απασχόλησης και καταβάλλονται εισφορές που αντιστοιχούν σε πλήρη απασχόληση (8ωρο ημερησίως, 25 μέρες μηνιαίως).
Τα ποσοστά των ασφαλίστρων (ασφαλισμένου και εργοδότη) με διάταξη του Ν. 4075/2012 είναι τα ίδια με όλους τους λοιπούς εργαζομένους που απασχολούνται σε ομοειδείς ειδικότητες και άρχισαν να ισχύουν από 11-4-2012 γιατί, η απασχόληση σε οικογενειακές επιχειρήσεις παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά της εξαρτημένης εργασίας, δηλαδή αυτοπρόσωπη παροχή εργασία έναντι καταβολής μισθού, κάτω από την επίβλεψη και τον έλεγχο του εργοδότη, ο οποίος καθορίζει τον τόπο και τον χρόνο της εργασίας του μισθωτού και υπό την πλήρη καθοδήγησή του.
Η υπαγωγή στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ παρέχει το δικαίωμα του επιδόματος ανεργίας από τον ΟΑΕΔ σε περίπτωση λήξης της απασχόληση, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ισχύουν και για τους λοιπούς μισθωτούς.
Σε καμία περίπτωση οι ασφαλιστικές εισφορές δεν μπορεί να υπολογίζονται σε ασφαλιστική κλάση κατώτερη από αυτή που αντιστοιχεί στο ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά.